Đái tháo đường trở thành một trong những nguyên nhân phổ biến gây tàn tật và t.ử v.ong sớm ở hầu hết các quốc gia, chủ yếu làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch.
Theo Liên đoàn Đái tháo đường (ĐTĐ) thế giới, cứ mỗi giờ trên thế giới có thêm 1.000 người mắc ĐTĐ, cứ mỗi 8 giây có 1 người c.hết vì ĐTĐ.
Toàn thế giới có hơn 425 triệu người đang sống chung với ĐTĐ. Dự báo đến năm 2045 Việt Nam có 6,3 triệu người ĐTĐ. ĐTĐ đang ngày càng trẻ hoá, tuy nhiên, nhiều người vẫn còn khá chủ quan với căn bệnh, gây biến chứng và t.ử v.ong cao này.
Có mặt tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương, chúng tôi gặp khá nhiều người đến khám bệnh mới biết mình mắc ĐTĐ đã ở giai đoạn nặng. Ông Bùi Công Tuấn (50 t.uổi, Hà Nội) cho biết: “5 năm nay tôi không khám sức khỏe. Gần đây thấy ngón chân có vết loét, tôi tưởng bị viêm da nên chỉ mua thuốc bôi. Sau thấy vết loét càng nặng, người mỏi mệt, mắt nhìn kém đi khám thì đã bị đái tháo đường typ 2 rồi”.
Điều trị cho bệnh nhân đái tháo đường tại Bệnh viện Bạch Mai.
Những người bị ĐTĐ nhưng không biết bệnh, khi phát hiện đã chuyển sang giai đoạn biến chứng như ông Tuấn chiếm tỷ lệ khá lớn. Theo kết quả điều tra năm 2015 của Bộ Y tế, có tới 68% người tăng đường huyết chưa được phát hiện. Chỉ có 28,9% người bệnh ĐTĐ được quản lý tại cơ sở y tế.
Trong đó, phần lớn bệnh nhân không đạt được đầy đủ các mục tiêu điều trị. Số liệu cũng cho thấy, cứ 10 bệnh nhân thì gần 6 người bị biến chứng do ĐTĐ. Căn bệnh này sẽ ảnh hưởng đến nhiều người Việt Nam hơn khi dân số già đi vì người từ 40 t.uổi trở lên có nguy cơ mắc ĐTĐ cao gấp 2 lần so với những người t.uổi thấp hơn.
Tuy nhiên, tại Việt Nam, người bệnh ĐTĐ ngày một trẻ hóa và đây là vấn đề đáng lo ngại bởi tỷ lệ trẻ béo phì gia tăng trong thời gian gần đây. “Có cháu 14, 15 t.uổi đã mắc ĐTĐ và thường là những đ.ứa t.rẻ béo phì, gáy và nách thường có gai đen (có đám da sần và chuyển màu).
Việc điều trị nhóm này khó khăn hơn vì các thuốc uống hạ đường huyết thường ít được nghiên cứu ở t.rẻ e.m, và trẻ thường tuân thủ điều trị kém, duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt không thể giống như người lớn. Có bệnh nhân 16 t.uổi, bị ĐTĐ, cao 1m83, nặng 88kg, vào viện vì đường m.áu quá cao. Sau khi điều trị, cân nặng vẫn tăng do chế độ ăn không đảm bảo, đi học thường xuyên ăn thêm” – TS.BS Nguyễn Quang Bảy cho biết.
Theo BS Bảy, các nghiên cứu gần đây cũng cho thấy ĐTĐ ở người trẻ thì biến chứng sẽ tiến triển nặng hơn, thời gian dẫn đến biến chứng sớm hơn và tỷ lệ có biến chứng nhiều hơn so với ĐTĐ ở người lớn t.uổi.
Do đó, để phòng tránh ĐTĐ cho con trẻ, bố mẹ cần kiểm soát chế độ ăn và cân nặng cho trẻ. Liên đoàn ĐTĐ thế giới cho biết 50% bệnh nhân ĐTĐ, và 90% bệnh nhân ĐTĐ typ 2 là có thể phòng ngừa được bằng thay đổi lối sống, tăng cường vận động, kiểm soát cân nặng và chế độ ăn.
Theo Liên đoàn ĐTĐ thế giới, dự báo số người ĐTĐ sẽ gia tăng tới khoảng 629 triệu người, hay nói cách khác, 1 người trong 10 người lớn sẽ có bệnh ĐTĐ vào năm 2045. Tuy nhiên, có đến một nửa số người ĐTĐ không được chẩn đoán.
Nhiều người đang sống với bệnh ĐTĐ typ 2 trong một thời gian dài mà không nhận biết được tình trạng bệnh của họ. Đến khi được chẩn đoán, thường đã xuất các biến chứng của bệnh. Nhưng thật lạc quan, 70% trường hợp ĐTĐ typ 2 có thể được phòng ngừa hoặc trì hoãn bởi thực hiện các lối sống khỏe mạnh.
Việt Nam có 3,5 triệu người mắc ĐTĐ (số liệu của IDF Diabetes Atlas năm 2017), nếu không có các giải pháp phòng ngừa hiệu quả, dự báo tới năm 2045 số người ĐTĐ ở nước ta tăng lên 6,3 triệu người. Năm nay, ngày ĐTĐ thế giới 2019 (14-11) có chủ đề “Hãy bảo vệ gia đình bạn”, đây chính là thông điệp nhằm nâng cao nhận thức và ảnh hưởng của bệnh ĐTĐ lên cuộc sống của gia đình, đồng thời thể hiện vai trò của gia đình trong việc quản lý, chăm sóc, phòng ngừa bệnh ĐTĐ.
Theo khuyến cáo của bác sĩ, để phòng bệnh ĐTĐ, cần nâng cao nhận thức của việc phát hiện sớm và tổ chức các hoạt động sàng lọc ĐTĐ, sàng lọc biến chứng của bệnh ĐTĐ và sàng lọc ĐTĐ thai kỳ.
TS.BS Nguyễn Quang Bảy, Trưởng Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, theo một số điều tra tại các bệnh viện lớn, khoảng 6 – 9% những phụ nữ mang thai ở Việt Nam bị ĐTĐ thai kỳ, đó là những người được phát hiện ĐTĐ lần đầu tiên trong khi mang thai.
Còn những người đã bị ĐTĐ từ trước khi có thai thì không gọi là ĐTĐ thai kỳ mà gọi là ĐTĐ ở phụ nữ có thai. Thông thường 90% trường hợp ĐTĐ thai kỳ sẽ hết sau khi sinh nhưng về lâu dài những người đó sẽ có nguy cơ ĐTĐ typ 2 cao hơn người bình thường. ĐTĐ thai kỳ thường xuất hiện từ tuần 24-28 của thai kỳ.
Thay đổi lối sống là phương pháp can thiệp cơ bản, gồm điều chỉnh chế độ ăn và tăng cường tập luyện thể lực để làm giảm cân. Phương pháp này có hiệu quả rất tốt trong thời gian đầu nhưng lại không bền vững.
Do đó hiện nay người ta đang hướng đến phương pháp sử dụng thuốc đối với nhóm t.iền ĐTĐ nguy cơ cao với các biến chứng về tim mạch, thuốc được sử dụng phổ biến nhất là Metformin. Phương pháp phẫu thuật thắt dạ dày hoặc nối thông dạ dày – ruột được áp dụng đối với nhóm béo phì, có chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 34.
Trần Hằng
Theo CAND
3,5 triệu người Việt có nguy cơ mù lòa, suy thận, cụt chi vì căn bệnh này
Việt Nam hiện có 3,5 triệu người mắc bệnh đái tháo đường, là nguy cơ gây t.ử v.ong hoặc tàn tật sớm như mù lòa, suy thận, cụt chi…
Ứng dụng Hành trình cho bệnh nhân đái tháo đường là 1 công cụ hữu ích cho các bác sĩ, đặc biệt là ở tuyến cơ sở điều trị
Theo PGS. TS. Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế: Việt Nam hiện có 3,5 triệu người mắc bệnh đái tháo đường (theo số liệu của IDF Diabetes Atlas năm 2017), và con số này được dự báo sẽ tăng lên 6,3 triệu vào năm 2045.
Theo kết quả điều tra của Bộ Y tế, 68,9% nguơi tang đuơng huyêt chua đuơc phát hiẹn. Chỉ có 28,9% người bệnh đái tháo đường được quản lý tai cơ sở y tế. Trong đó, phần lớn bệnh nhân không đạt được đầy đủ các mục tiêu điều trị. Số liệu cũng cho thấy cứ 10 bệnh nhân thì gần 6 người bị biến chứng do đái tháo đường.
Căn bệnh này sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến nhiều người Việt Nam hơn khi dân số già đi, vì người từ 40 t.uổi trở lên có nguy cơ mắc đái tháo đường cao gấp hai lần so với những người ở độ t.uổi thấp hơn. Chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời bệnh thận – đái tháo đường có thể phòng ngừa mù loà và giảm các hậu quả của đái tháo đường đối với người bệnh, gia đình và xã hội. Sàng lọc các biến chứng bệnh đái tháo đường là một phần quan trọng của quản lý bệnh hiệu quả, để bảo đảm sức khỏe tối ưu cho người bệnh.
Theo các chuyên gia đái tháo đường trở thành 1 trong những nguyên nhân phổ biến gây tàn tật và t.ử v.ong sớm ở hầu hết các quốc gia, chủ yếu thông qua làm tăng nguy cơ bệnh lý tim mạch. Ở nhiều nước, đái tháo đường là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa, suy thận và cắt cụt chi…
Với mục tiêu chăm sóc sức khỏe người dân ngay từ tuyến y tế cơ sở, nhằm tăng cường cung cấp thông tin hỗ trợ cho bác sĩ, đặc biệt là bác sĩ tuyến dưới trong chẩn đoán điều trị hiệu quả bệnh không lây nhiễm này, Bộ Y tế cũng đã xây dựng ứng dụng Hành trình cho bệnh đái tháo đường với sự hỗ trợ của Đại sứ quán Đan Mạch và chính thức ra mắt vào ngày 14/11 – Ngày đái tháo đường Thế giới.
PGS, TS Lương Ngọc Khuê cho biết: “Đái tháo đường là bệnh không lây nhiễm đang gia tăng tại Việt Nam, là gánh nặng cho bệnh nhân, gia đình họ và cũng là gánh nặng kinh tế cho Chính phủ. Ứng dụng Hành trình cho bệnh nhân đái tháo đường là 1 công cụ hữu ích cho các bác sĩ, đặc biệt là cán bộ tuyến cơ sở, giúp họ hiểu hơn về điều trị căn bệnh này”.
Được biết, ứng dụng này xây dựng dựa trên các hướng dẫn chẩn đoán và điều trị, các hướng dẫn liên quan được Bộ Y tế phê duyệt như hướng dẫn chẩn đoán và điều trị đái tháo đường tuýp 2, danh mục thuốc, hướng dẫn sử dụng thuốc… Ứng dụng không chỉ đưa ra chỉ dẫn về chẩn đoán khách quan mà còn đề xuất các lựa chọn điều trị theo hướng chẩn đoán và điều trị đái tháo đường tại Việt Nam để bác sĩ quyết định lựa chọn.
“Điều trị bệnh đái tháo đường là một quá trình phức tạp. Với các tính năng tương tác của ứng dụng sẽ cải thiện việc học của các bác sĩ theo hướng dẫn điều trị bệnh này tại Việt Nam, nâng cao sự tự tin của bác sĩ trong quản lý, chẩn đoán và điều trị bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2”, ông Khuê cho hay.
Theo ông Mikkel Lyndrup, Tham tán Y tế, Đại sứ quán Đan Mạch tại Việt Nam, ứng dụng này sử dụng các hướng dẫn và chứng cứ lâm sàng để khuyến nghị một cách khách quan điều trị tốt nhất để các nhân viên y tế có thể cân nhắc, hướng đến các lựa chọn điều trị cá thể hoá lý tưởng cho các bệnh nhân. Ứng dụng cũng đã được triển khai ở một số nước có tình trạng bệnh đái tháo đường tương tự như Việt Nam.
Trên toàn thế giới có 425 triệu người (từ 20-79 t.uổi) đang sống với bệnh đái tháo đường, dự đoán con số này sẽ tăng lên 629 triệu người vào năm 2045. Đáng tiếc, 50% người mắc đái tháo đường không được chấn đoán, nhiều người đang sống với bệnh đái tháo được type 2 mà không nhận ra, và chỉ phát hiện khi đã ở giai đoạn biến chứng. Tuy nhiên, căn bệnh đái tháo đường type 2 hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu mỗi người duy trì một lối sống lành mạnh với việc ăn uống khoa học và tập thể dục thường xuyên.
Theo baogiaothong
